Trombose Expertise Centrum Leiden en omstreken (TECLE)
De antistollingszorg wordt complexer door de huidige vergrijzing van patiënten. Daarnaast gebruiken patiënten steeds vaker verschillende medicamenten, waaronder antistolling. Voor zorgverleners in het ziekenhuis, huisartsen en andere ketenpartners is onderlinge samenwerking en uitwisseling van kennis dan ook belangrijk om de kwaliteit en veiligheid van zorg voor patiënten te kunnen borgen. In de regio Leiden hebben verschillende ziekenhuizen en trombosediensten de handen ineengeslagen om gezamenlijk de antistollingszorg te optimaliseren vanuit het Trombose Expertise Centrum Leiden en omgeving (TECLE).
In het kort
In 2010 richtte de Trombosedienst Leiden e.o. de Regiotafel Antistolling op. Een aantal ziekenhuizen, apotheken, huisartsen, specialisten ouderenzorg en de thuiszorg uit de regio waren hierbij betrokken. Het aantal deelnemers aan de Regiotafel groeide en in 2018 ging de Regiotafel over in TECLE. De oprichting van een expertisecentrum bood de mogelijkheid meer medische specialismen en huis- en verpleeghuisartsen te betrekken en breder buiten de regio te acteren.
TECLE is inmiddels uitgegroeid tot een samenwerkingsverband tussen verschillende ziekenhuizen en trombosediensten. De volgende ziekenhuizen hebben zich hierbij aangesloten: Haga ziekenhuis en Haaglanden Medisch centrum in Den Haag, Labwest, Alrijne Ziekenhuis Leiderdorp, Reinier de Graaf Gasthuis in Delft en het Groene Hart Ziekenhuis in Gouda. Daarnaast zijn verschillende trombosediensten betrokken, waaronder de Trombosedienst Leiden e.o., Atal/Medial in Amsterdam en de Nationale Trombosedienst. Recent zijn ook kaderhuisartsen toegetreden voor vertegenwoordiging vanuit de eerste lijn.
Vanuit TECLE onderhoudt de ‘Adviseur Ketenzorg’ van de trombosedienst Leiden e.o. het contact met de overige ketenpartners. Zij verzorgt voorlichting en klinische lessen bij bestaande overleggen, zoals het FarmacoTherapeutisch Overleg (FTO) tussen apothekers en huisartsen, FTO-specialisten ouderenzorg en onderhoudt zij actief contact bij vragen/knelpunten. TECLE werkt hiermee meer vraaggestuurd en sluit aan bij de behoeften op het vlak van samenwerking in de praktijk.
‘Antistollingszorg inhoudelijk, procesmatig en kwalitatief op orde hebben’ is het uitgangspunt van TECLE. TECLE komt twee keer per jaar bij elkaar in een groot overleg. Tussentijds weten deelnemers elkaar laagdrempelig te vinden op relevante onderwerpen of voor advies.
Regionale afstemming van protocollen
Belangrijk speerpunt van TECLE is het perioperatieve antistollingsbeleid. Vanuit TECLE is een uniform protocol en een infographic gemaakt dat door alle ziekenhuizen wordt gebruikt. Het protocol is ook toegankelijk voor andere ziekenhuizen en ketenpartners die met perioperatieve antistollingszorg te maken hebben. Tijdens TECLE-vergaderingen worden de toepassing in de praktijk en eventuele wijzingen in het protocol besproken. De Adviseur Ketenzorg communiceert wijzigingen naar alle betrokkenen in de regio Leiden e.o.
Onderling leren & reflecteren
Binnen TECLE wordt van elkaar geleerd door het geven van presentaties. Het Haga Ziekenhuis en Haaglanden Medisch Centrum gaven onlangs een presentatie over de wijze waarop zij invulling geven aan de nieuwe rol van de antistollingsverpleegkundige; een rol die ook binnen het LUMC al sinds een aantal jaren op vergelijkbare wijze wordt ingevuld. De leden van TECLE discussiëren naar aanleiding van dit soort presentaties bijvoorbeeld over de meerwaarde van een dergelijke verpleegkundig expert en hoe dit in de eigen organisatie passend vorm te geven.
“De verpleegkundig expert is een belangrijke spil in het perioperatieve beleid en de ketenzorg hieromtrent. Zij verbindt de lijnen met elkaar, waardoor de medisch specialist, trombosedienst en de patiënt op een juiste wijze worden geïnformeerd, waardoor risico’s voor de patiënt verkleind worden” (internist-vasculair geneeskundige uit één van de ziekenhuizen betrokken bij TECLE).
Ook worden binnen TECLE (trends in) incidenten en complicaties besproken, om van elkaar te leren en waar nodig werkwijze en protocollen bij te stellen.
Toekomstplannen
De oprichters van het TECLE zijn nauw betrokken bij het Nationaal Kennisplatform Antistolling, een digitaal platform waar in de nabije toekomst expertise rondom antistollingszorg op landelijk niveau samenkomt. De focus ligt daarbij op zowel medische kennisdeling voor professionals als informatievoorziening vanuit patiëntperspectief.
“Zowel artsen/ verpleegkundigen als ketenpartners kunnen door op deze website te kijken hun weg vinden in hoe op diverse plaatsen in het land de antistollingszorg geregeld is en bij wie zij terecht kunnen met vragen.”
Inspiratie
- TECLE draagt door actieve samenwerking tussen trombosediensten en ziekenhuizen bij aan het optimaliseren van ketenzorg rondom antistolling.
- Vanuit TECLE worden verschillende keteninitiatieven ontwikkeld en uitgerold. Zo is een ‘ketenhub’ ontwikkeld, waardoor zowel trombosediensten als ziekenhuizen in de regio inzicht hebben in alle dossiers van patiënten die Vitamine K antagonisten (VKA’s) gebruiken.
- Meer eenduidigheid in met name het perioperatieve beleid en de werkwijze in de regio komt de kwaliteit van zorg en patiëntveiligheid ten goede. Meer uniform werken en laagdrempelige afstemming helpt fouten te voorkomen.
- Positieve effecten zijn concreet terug te zien in een daling van het aantal uitgestelde operaties in de regio.
- Patiënten reageren positief op de activiteiten van TECLE en waarderen de uniformiteit in informatievoorziening rondom het perioperatieve antistollingsbeleid.
’Op deze manier hopen wij dat wij de zorg en de veiligheid voor de patiënt te kunnen waarborgen, want dat is uiteindelijk waar je het met elkaar allemaal voor doet!’
Tips & tricks
- Begin klein met enthousiaste mensen en breid uit op een manier die past bij de regio.
- Betrek direct andere ketenpartners, zoals de specialist ouderengeneeskunde, huisarts en apotheek en verken het draagvlak voor samenwerking.
- Het werkt efficiënt om vanuit een expertisecentrum afvaardiging aan te laten sluiten bij reeds bestaande overlegstructuren van andere ketenpartners. Op die manier verklein je het aantal samenwerkingsverbanden en sluit je aan bij wat werkt in de praktijk.
- Kom fysiek bij elkaar. Dit bevordert het laagdrempelig elkaar kunnen vinden tussentijds.
“Het moet niet uitmaken of je binnen de regio bij ziekenhuis/trombosedienst A of B behandeld wordt; er kunnen uiteraard altijd nuance verschillen zijn, passend bij de lokale context, maar de antistollingsbehandeling moet niet wezenlijk anders zijn of anders verteld worden.”
