Het gesprek leuk maken
Het gesprek aangaan over risicomanagement, patiëntervaring en de invloed van cultuur en gedrag daarop. Hoe maak je dat leuk? Vanuit deze uitdaging is het kwaliteits- en gedragsspel ‘In Gesprek’ ontstaan. Het spel is ontwikkeld door het HagaZiekenhuis en LUMC in samenwerking met MEDD, ontwerp- en adviesbureau voor de gezondheidszorg. “Het spel maakte praten en denken over patiëntveiligheid leuk en motiveerde de spelers om het in de dagelijkse praktijk te integreren!”, aldus Clarie Maat van het HagaZiekenhuis.

Concreet

• In het spel doorlopen deelnemers de reis van een patiënt van opname tot ontslag, waarbij verschillende afdelingen bezocht worden. Tijdens het spelen krijgen deelnemers verschillende kennisvragen op de volgende thema’s: (1) patiëntbeleving, (2) risicomanagement of (3) cultuur en gedrag.  
• Tussendoor moeten er soms opdrachten uitgevoerd worden en kan er zomaar een onverwachte gebeurtenis plaatsvinden.  
• Als alle afdelingen van de patiënt bezocht zijn en de vragen en opdrachten goed zijn volbracht, wordt de patiënt ontslagen.  
• De deelnemer die de meeste patiënten ontslaat is de winnaar.

Het spel wordt bij voorkeur multidisciplinair gespeeld met 4-8 mensen, maar kan ook met minder of meer mensen gespeeld worden. De deelnemers zijn personen die bij een bepaald (zorg)proces betrokken zijn. De speeltijd is variabel en het doel is om een dialoog tussen zorgverleners (en patiënten) te stimuleren.  

Bij elk spel is er een spelbegeleider aanwezig. Dit is vaak een adviseur kwaliteit & veiligheid. De spelbegeleider is belangrijk in de voorbereiding van het spel en het faciliteren tijdens het spelen. De spelbegeleider heeft de antwoorden op de vragen en aanvullende documenten voor toelichting of bewustwording om het groepsgesprek met praktijkvoorbeelden te ondersteunen.

Zie hieronder voor voorbeelden van kennisvragen op de verschillende thema’s (risicomanagement, patiëntbeleving en cultuur & gedrag).

‍

‍Ervaringen
‘In Gesprek’ wordt inmiddels o.a. in het HagaZiekenhuis en het LUMC gebruikt. De ervaringen zijn positief. “Deelnemende collega's vroegen of ze het vaker konden spelen. Mooi om te merken dat men met elkaar in gesprek ging over de antwoorden op de vragen” vertelt Stina Duyverman-Slagter van het LUMC. Een greep uit de reacties: ‘Veel leuker dan WEER zo’n presentatie!’, ‘Had het graag vaker gedaan!’, ‘Leuk voor tijdens scholingsdagen’ en ‘Heeft goed geholpen met bewustwording’.

Wanneer er binnen teams continu met elkaar op een interactieve manier geleerd wordt op thema’s zoals risicomanagement, de patiëntbeleving en cultuur & gedrag, draagt dat bij aan kwalitatieve en veilige zorg. Daarnaast zitten er ook opdrachten in het spel die professionals stimuleren om het gesprek met patiënten aan te gaan over hoe zij de zorg ervaren.

Een belangrijke succesfactor is dat er in het spel aandacht is voor verschillende thema’s die tegelijkertijd worden belicht. Zo is er aandacht voor cultuur en gedrag, maar worden tegelijkertijd ook concrete opdrachten gedaan in de praktijk.

‍

Eigen context

Het spel wordt regelmatig geactualiseerd en naar wens kunnen ook vragen toegevoegd worden, zodat het aan de behoefte blijft voldoen. In elk spel zitten wat lege kaartjes. Hiermee kan het betreffende team zelf nog persona’s of opdrachten maken die relevant zijn voor de eigen context om het spel zo ook goed toepasbaar te maken voor de lokale situatie. 

Binnen het HagaZiekenhuis wordt het spel inmiddels door het hele ziekenhuis ingezet. De afdeling Kwaliteit & Veiligheid neemt nog het voortouw en gaat naar de verschillende afdelingen toe om het spel te spelen. Daarnaast zouden er nog veel meer toepassingen kunnen zijn voor het spel.

 Zie hieronder drie voorbeelden van toolboxkaarten uit het spel.