Menukaart patiëntenparticipatie ZGT

Multidisciplinair gesprek

Patiëntenparticipatie

Ziekenhuis - Topklinisch

ZGT

Op een leuke, ludieke (én lekkere) manier multidisciplinair bewustwording, inzicht, inspiratie en overzicht creëren over initiatieven op het gebied van patiëntparticipatie. In een fictief restaurant gaan medewerkers van ZGT, uit alle geledingen van de organisatie, met elkaar aan tafel met als in- en output de ‘menukaart patiëntparticipatie Chez ZGT’. Door het multidisciplinaire gesprek aan te gaan over wat patiëntparticipatie inhoudt en welke initiatieven er zijn binnen ZGT inspireren en leren medewerkers van elkaar en worden lijnen tussen afdelingen korter.

In het kort

Waar voorheen procedures en protocollen het uitgangspunt waren bij accreditatie is de focus sinds 2019: patiënt en familie. Om hier mede vorm aan te geven, hebben team Gastvrijheid (onderdeel stafbureau RvB) en afdeling Kwaliteit & Veiligheid (K&V) de handen ineengeslagen en een inspiratiebijeenkomst georganiseerd waar medewerkers, van ondersteunend personeel tot zorgprofessionals, hun ervaring en passie delen over patiëntparticipatie. Dit alles in een leuke, ludieke en unieke setting van een fictief restaurant.

In het fictieve restaurant nemen deelnemers plaats aan één van de tafels: voorgerecht, hoofdgerecht, bijgerecht, nagerecht en kindermenu met aan elke tafel een bijpassend gerecht. Elke tafel is het decor van uitwisseling en brainstorm over het ‘gerecht’. De deelnemers gaan in gesprek en delen hun kennis en expertise met elkaar. Input voor deze gesprekken zijn de diverse onderdelen op de menukaart, die na een sessie wordt aangevuld met nieuwe vormen van patiëntparticipatie. De menukaart is dus een ‘levend document’. Na tien minuten worden ‘gasten’ verzocht plaats te nemen bij een nieuw gerecht, zodat overal kort geproefd kan worden van de menukaart patiëntparticipatie. De tafelheren- en dames van K&V en team Gastvrijheid begeleiden de gesprekken.

Na de eerste ronde in 2019 is in april 2022 opnieuw een inspiratiesessie georganiseerd voor een update van de menukaart; passend bij de PDCA-cyclus (Plan-Do-Check-Act). Mogelijk dat in de toekomst de inspiratiesessie jaarlijks terugkomt.

“Creatief en erg gaaf vormgegeven. Inspirerend, samen doen en delen. Laten we vasthouden en voortzetten wat we hier doen. En… hier nog een groter publiek voor warm maken.”

Menukaart patiëntparticipatie

De menukaart geeft op een toegankelijke manier invulling aan het beleidsdocument patiëntparticipatie. Alle initiatieven op de menukaart zijn in samenspraak met patiënten (door)ontwikkeld. De verspreiding van de menukaart en vervolgacties zijn een samenspel tussen het team Gastvrijheid en afdeling Kwaliteit & Veiligheid. Beide afdelingen gebruiken de menukaart op verschillende momenten binnen de organisatie waardoor medewerkers op diverse momenten bewust gemaakt worden van patiëntparticipatie en de meerwaarde.

Inspiratie

Veel zorgorganisaties vinden patiëntparticipatie belangrijk, maar vinden het niet altijd eenvoudig om hier handen en voeten aan te geven en dit in de hele organisatie levend te maken en houden. Door de beschreven aanpak hebben de vele initiatieven op gebied van patiëntparticipatie in ZGT meer bekendheid gekregen binnen de organisatie. De menukaart geeft inzicht in welke mogelijkheden er zijn en biedt een structuur waardoor duidelijk wordt welke tool je in welke fase van een behandeltraject kunt inzetten. Zo wordt beter aangesloten bij behoeften van patiënten. De (potentiële) spin-off hiervan is groot (zie Goede voorbeelden van patiëntparticipatie initiatieven).

Netwerk Gastvrijheid

In 2015 is ZGT gestart met het opbouwen van een netwerk Gastvrijheid van ruim 40 gastvrijheidscoaches en ongeveer 100 ambassadeurs. Hierdoor kunnen alle afdelingen van het ziekenhuis een professional raadplegen die zich met gastvrijheid bezighoudt. Dit zijn zorgprofessionals, zoals verpleegkundigen, (medisch) secretaresses, fysiotherapeuten, beleidsmedewerkers, receptionisten, etc., die (extra) taken hebben op gebied van gastvrijheid. De menukaart is één van de vele tools die zij gebruiken om gastvrijheid en patiëntparticipatie dagelijks vorm te geven op de afdeling. Inmiddels hebben zij het hele ziekenhuis ‘besmet met het gastvrijheidsvirus’.

Tips & tricks

De menukaart is uitgebreid besproken en afgestemd met de cliëntenraad.
Het reeds bestaande netwerk Gastvrijheid scheelt enorm in de tijdsinvestering en is heel behulpzaam om dit praktijkvoorbeeld als inktvlek te laten verspreiden.
Voor een inspiratiesessie is het echt noodzakelijk om fysiek met elkaar van gedachten te wisselen.
De menukaart patiëntparticipatie is opgenomen in het kwaliteitsportaal van ZGT en wordt standaard gebruikt bij patient journeys; hoe en op welke manier kun je een patiënt betrekken in jouw proces tijdens de verschillende momenten in een behandeltraject.
Financiering: de gastvrijheidscoaches en -ambassadeurs die in directe patiëntenzorg werken, krijgen extra vergoede uren. Deze worden vooralsnog gefinancierd uit KIPZ-gelden. Tijdsinvestering van andere betrokkenen is onderdeel van hun reguliere werk.

Meer weten?

Patient journeys ZGT: een methode die de route door ZGT, door de ogen van de patiënt volgt. Dit levert inzichten op over de werking van het zorgproces en zorgt ervoor dat de deelnemers kennis en ervaringen met elkaar delen. Het is van belang alle stakeholders (in- en extern) te betrekken zoals zorgverleners, managers, specialisten etc. en niet te vergeten de patiënt. De patiënt gaat immers over de grenzen van afdelingen en soms over de grenzen van ZGT heen. Het betrekken van de patiënt kan op diverse manieren, hulpmiddel hiervoor is de Menukaart patiëntparticipatie.

Bijlagen

Contactpersoon

Rian Melenboer

Projectleider gastvrijheid, stafbureau Raad van Bestuur