ALLE zorgverleners 'Senior-proof' maken - Máxima Medisch Centrum

Kwetsbare ouderen

Perifeer ziekenhuis

Máxima MC

Het Máxima Medisch Centrum (MMC) heeft de zorg ingericht vanuit de wetenschap dat de komende 20 jaar Nederland vergrijst zoals in onderstaande grafiek staat van het SCP 2018. Het uitgangspunt is dat het ziekenhuis specialistische zorg levert aan iedere oudere en dat co-morbiditeit zoals dementie en complicatie van de ziekte delier een normaal gegeven zijn. Daarom krijgen alle zorgverleners specifiek scholing in zorg voor ouderen.

In het kort

Vanuit het gegeven dat er toenemend veel ouderen op alle verpleegafdelingen komen waarvan een groot deel dementie of cognitieve problemen heeft, stelde het geriatrieteam ouderengeneeskunde MMC zich tot doel: ALLE zorgverleners 'Senior-proof' maken.

Met steeds nieuwe medewerkers blijft dit een doorlopend proces, dat in alle lagen van de organisatie plaatsvindt. Door middel van verschillende acties/projecten en terugkerende scholing wordt ziekenhuisbreed de patiëntenzorg voor kwetsbare ouderen (KO) naar een hoger niveau getild.

Of een patiënt nu op de afdeling cardiologie ligt of op de longafdeling; overal werken zorgprofessionals die geschoold zijn in de zorg voor ouderen met een laagdrempelig Geriatrie Team op afroep.

Acties/projecten

Scholing

Specialisten

Er is een aanspreekpunt KO in elke vakgroep. In de jaarlijkse vergadering van de aandachtsspecialisten wordt gekeken waar behoeften liggen en wat de richtlijnen zijn binnen elke afzonderlijke beroepsvereniging met betrekking tot KO. Het ziekenhuisbeleid wordt hierop aangepast. Medisch specialisten worden geattendeerd op de cursus via e-infuse ‘kwetsbare ouderen’ en er wordt geregeld scholing gegeven aan specialisten binnen de vakgroep onderwijs en ziekenhuisbrede scholingen.

Arts-assistenten

Meerdere malen per jaar krijgen arts-assistenten een e-infuse cursus ‘kwetsbare ouderen’ aangeboden. De interne geneeskunde arts-assistenten zijn onderdeel van het Geriatrie Team en volgen deze cursus in het eerste jaar. Arts-assistenten worden geschoold per vakgroep, tijdens ziekenhuis breed onderwijs en op de werkvloer (bed-site teaching). De arts-assistenten interne geneeskunde volgen de lange leerlijn ouderengeneeskunde.

Verpleegkundigen

Bij start in het ziekenhuis volgen verpleegkundigen de VMS e-learning KO. Er is regelmatig een VBI-scholing. Er is op de meeste afdelingen een geriatrie verpleegkundige (i.o.) en deze is direct aanspreekpunt voor het Geriatrie Team en is ook onderdeel ervan. Andere contactpersonen op de afdeling (meerdere per afdeling) zijn de verpleegkundige aandachtsvelders KO. Naast een nieuwsbrief met nieuwe ontwikkelingen en die vier keer per jaar verschijnt, krijgen verpleegkundigen een uitnodiging voor een scholing KO. Zij zitten vaak in een projectgroep. Verpleegkundigen delen kennis en kunde binnen het team en nieuwe ideeën binnen het netwerk.

HELP-vrijwilligers

Op de meeste afdelingen zijn HELP-vrijwilligers (maar ook vrijwilligers op de SEH). Zij worden bijvoorbeeld ingezet bij ouderen met dementie of een delier. Zij krijgen bij start van hun werkzaamheden onderwijs en worden begeleid door de afdelingsverpleegkundigen.

Voedingsassistenten

De voedingsassistenten worden geschoold door de diëtisten en nieuwe ontwikkelingen worden gedeeld in de nieuwsbrief voor de verpleegkundigen.

Medewerkers anesthesie POS

Zij worden regelmatig geschoold in signalering voor opname, waarvoor een zorgstraat bestaat.

Inspiratie

Beweging en voeding

Er zijn dagelijks veel beweeggroepen op de afdelingen onder begeleiding van een bewegingsagoog. Ook zijn er andere initiatieven zoals: op de afdeling cardiologie is er elke middag een high-tea om mensen beter te laten eten. Deze acties geven patiënten een beter dagritme/structuur en meer aanspraak. Secundair: ze bewegen meer en krijgen een betere voedingstoestand.

Netwerk

Het Geriatrie Team heeft inmiddels een goed netwerk in het ziekenhuis gerealiseerd; de ‘ogen en oren’ van. Het Geriatrie Team (internist ouderengeneeskunde, klinisch geriater, geriatrie verpleegkundigen, arts-assistenten interne geneeskunde, psychiater, VS psychiatrie, ziekenhuis apotheker, geriatrie fysiotherapeut, levensbegeleider, diëtist) heeft twee keer per week MDO waar ook de zaalartsen en verpleegkundigen met vragen t.a.v. patiënten aanschuiven en oudere patiënten die extra aandacht behoeven, worden gesignaleerd.

Door contacten door het hele ziekenhuis is er een goed werkend signaleringssysteem ontstaan; iedereen is geschoold in het herkennen van- en acties bij KO. Vaak krijgt men van meerdere kanten al een signaal zodra er ergens een patiënt ligt die extra aandacht nodig heeft. Ook vanuit de preoperatieve screening wordt regelmatig, in een vroeg stadium, aan de bel getrokken als een patiënt potentieel kwetsbaar is, waarna overleg en/of een verwijzing naar ouderengeneeskunde volgt.

Tips & tricks

Zorg voor een aanspreekpunt op ieder niveau zodat nieuwe initiatieven makkelijk kunnen worden 'uitgerold'. Scholing zit in alle lagen, dat is de basis.
Maak je als verantwoordelijke uit het Geriatrie Team goed zichtbaar in het ziekenhuis. Zo kan snel worden meegedacht of kan ‘bedside-teaching’ ad hoc plaatsvinden. Laagdrempelig bereikbaar zijn voor vragen.
Na een aantal jaar op deze manier werken, wordt de zorg voor KO een vanzelfsprekendheid en is steeds minder sturing nodig. Het tilt de gehele zorg voor ouderen naar een hoger niveau.

Meer Weten?

Contactpersoon

Els Lambooij

Internist ouderengeneeskunde